Europa zmaga się ze starzeniem się zasobów mieszkaniowych. Potrzeba renowacji stwarza możliwość osiągnięcia znacznej poprawy zdrowia, komfortu i efektywności.Domy jednorodzinne mają kluczowe znaczenie.

Około 75% ludności Europy i 60% Polaków mieszka obecnie w dużych i małych miastach oraz na przedmieściach. W Barometrze zdrowych domów z 2017r. zaobserwowaliśmy, że budynki odpowiadają za blisko 40% zużycia energii, a stan domu, w którym mieszkamy, ma bezpośredni wpływ na to, jak zdrowo się czujemy. Dlatego też stan mieszkań w naszych miastach i na przedmieściach ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia zdrowych i zrównoważonych społeczeństw.

Stare budynki o złej efektywności
Budynki w miastach europejskich są stare. W większości krajów UE około 65% budynków mieszkalnych zostało wybudowanych przed wejściem w życie pierwszych europejskich przepisów dotyczących warunków termicznych budynków (tj. przed 1979 r.), a jedynie 10% budynków posiada obecnie świadectwa energetyczne klasy A lub B. Jednocześnie obecny wskaźnik renowacji istniejących budynków jest niski i co roku tylko około 1-2% budynków jest poddawanych renowacji². 

Ciemne domy są najbardziej szkodliwe
Nowe dane przedstawione w niniejszym raporcie pokazują, w jaki sposób zły stan techniczny i niska jakość budynków wpływają na domy i zdrowie Polaków. Najbardziej szkodliwym z punktu widzenia zdrowia jest posiadanie niedoświetlonego domu, co oznacza, że Polak mieszkający w ciemnym domu jednorodzinnym niemal dwa razy częściej zgłasza zły stan zdrowia.

Domy jednorodzinne mają kluczowe znaczenie dla zdrowia
Warto zauważyć, że we wszystkich przypadkach domy jednorodzinne (DJ) w złym stanie i o niskiej jakości mogą mieć bardziej negatywny wpływ na zdrowie niż domy wielorodzinne (DW).

W przypadku DJ występuje zwykle więcej elementów na jedno mieszkanie (dach, okna, ściany), w których często występują specyficzne braki. Jednocześnie istnieje większe prawdopodobieństwo, że DJ stanowią własność (nie są wynajmowane) niż ma to miejsce w przypadku DW, co ma wpływ na proces podejmowania decyzji dotyczących renowacji.

„Nierozsądni domownicy”
Tegoroczne badania pokazują, że złe warunki mieszkaniowe i zły stan budynków, a nie sytuacja ekonomiczna danej osoby, mają największy wpływ na jej zdrowie. Stare, o niskiej jakości budynki mają taki sam negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców bez względu na dostępne dochody. Osoby należące do 1/4 populacji o najwyższych dochodach i mające nieszczelny dach, z pewnością będą zgłaszały zachorowania w taki sam sposób, jak osoby należące do 1/4 populacji o najniższych dochodach.

Stare budynki + wpływ na zdrowie = konieczność renowacji
Wiemy teraz, jak stare są nasze zasoby budowlane; jak szkodliwe dla zdrowia mogą być budynki w złym stanie. Wiemy też, że domy jednorodzinne są kluczem do uzyskania pozytywnych zmian. Należy dzielić się tą wiedzą, aby właściciele domów i budynków mogli podejmować świadome decyzje dotyczące renowacji i aby mogli czerpać z dostępnych korzyści ekonomicznych, środowiskowych i zdrowotnych. Wiedza ta powinna również pomóc w kształtowaniu skutecznej polityki zachęcającej do renowacji z korzyścią zarówno dla właścicieli domów, jak i społeczeństwa.

¹ Baza danych budynków UE: https://ec.europa.eu/energy/en/eu-buildings-database
² 2 Komisja ds. Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE), Parlament Europejski: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/587326/
IPOL_STU%282016%29587326_EN.pdf